تاریخچه پیدایش کامپیوتر و اولین ورود آن به ایران

کامپیوترها امروزه به جزء جدایی ناپذیر زندگی ما شده‌اند، اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که کامپیوتر چه سالی اختراع شده است و چه زمانی وارد ایران شده است؟

اختراع کامپیوتر از ابزارهای اولیه تا ماشین‌های پیچیده

کامپیوتر به عنوان یک ایدهٔ انقلابی در دهه 1940 میلادی به وجود آمد. اما برای شناخت کامل تاریخچه کامپیوتر باید به دورانی برگردیم که انسان‌ها برای حساب کردن و تجزیه و تحلیل داده‌ها از ابزارهایی مانند آباکوس استفاده می‌کردند.

ابزارهای ابتدایی محاسبه در قرن‌های قبل از میلاد وجود داشتند، اما کامپیوترهای مدرن از دهه‌ی 1940 میلادی شروع به توسعه کردند.

در سال 1944، کامپیوتری به نام هاروارد مارک 1 به وجود آمد که توسط هاروارد ایکن و گریس هاپر طراحی شده بود. این کامپیوتر از روشنایی الکترومکانیکی برای انجام عملیات محاسباتی استفاده می‌کرد.

اما نقطه عطفی در تاریخچه کامپیوتر در سال 1946 بود که کامپیوتر ENIAC به عنوان اولین کامپیوتر الکترونیکی به وجود آمد.

این کامپیوتر توسط جان ما شلی و ج. پرسپر اکرت طراحی شده بود و برای حل مسائل مربوط به توپخانه‌ها ساخته شده بود.

ورود کامپیوتر به ایران از ابتدا تا کنون

کامپیوترها در ایران نیز پس از گذشت چندین دهه از اختراع آن‌ها وارد شدند. اولین کامپیوتری که در ایران به کار گرفته شد، در سال 1350 خورشیدی (1971 میلادی)، به دست یکی از شرکت‌های نفتی وارد شد.

این کامپیوتر از نوع IBM System/360 بود که برای محاسبات مربوط به حوزه نفت به کار برده می‌شد.

پس از آن، کامپیوترها به تدریج در سایر بخش‌های صنعت و خدمات ایران نیز جای خود را باز کردند.

در دهه 1360 خورشیدی (1980 میلادی)، کامپیوترهای شخصی نیز به بازار ایران وارد شدند و مردم با استفاده از این کامپیوترها، امکانات جدیدی را در خانه‌ها و محل کار خود تجربه کردند.

در دهه‌های بعدی، با پیشرفت تکنولوژی کامپیوتر و رشد اینترنت، کامپیوترها در بسیاری از زمینه‌ها، از آموزش تا کسب‌وکار و فرهنگ، نقش مهم‌تری در جامعه ایران پیدا کردند.

امروزه کامپیوترها در تمامی بخش‌های جامعه ایران به کار می‌روند و به عنوان ابزاری قدرتمند در رشد و توسعه کشور عمل می‌کنند.

تاریخچه کامپیوتر تا سوپر کامپیوتر های امروزی

تاریخچه کامپیوتر پر از توسعه‌های شگفت‌انگیز و نوآوری‌هایی است که به شکلی عمده بر تکامل فناوری و جامعه تأثیر گذارده است.

ابزارهای محاسباتی اولیه:

در دوران باستانی، ابزارهای محاسباتی ساده‌ای مانند خرد کردن سنگ‌ها و استفاده از چوب‌های مشخصه برای شمارش وجود داشت.

اغلب این ابزارها برای محاسبه مالیات، اندازه‌گیری زمین و تعیین موقعیت ستارگان مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

از جمله ابزارهای محاسباتی باستانی می‌توان به اباکوس (حدود 2400 پیش از میلاد) اشاره کرد که در امپراطوری‌های سومری و بعدها در چین برای محاسبات تجاری به کار می‌رفت.

کامپیوترهای مکانیکی:

در قرن 17 میلادی، اولین کامپیوتر مکانیکی به نام “پاسکالین” توسط بلز پاسکال، ریاضیدان فرانسوی، ساخته شد. این دستگاه با استفاده از چرخ‌های دنده می‌توانست جمع و تفریق انجام دهد.

در سال‌های بعد، گوتفرید لایبنیتس کامپیوتر مکانیکی دیگری را طراحی کرد که می‌توانست عملیات ضرب و تقسیم را هم انجام دهد.

کامپیوترهای الکترومکانیکی

در دهۀ 1930 میلادی، کامپیوترهای الکترومکانیکی به وجود آمدند که با استفاده از رله‌ها (کلیدهای الکترومکانیکی) عملیات محاسباتی را انجام می‌دادند.

از معروف‌ترین کامپیوترهای این دوران، می‌توان به کامپیوتر هاروارد مارک 1 اشاره کرد که توسط هاروارد ایکن و گریس هاپر طراحی شد.

کامپیوترهای الکترونیکی:

کامپیوترهای الکترونیکی اولیه در دهۀ 1940 میلادی معرفی شدند. این کامپیوترها با استفاده از لامپ‌های وکیومی و ترانزیستورها کار می‌کردند و سرعت بالاتری نسبت به مدل‌های قبلی داشتند.

از معروف‌ترین کامپیوترهای این دوران می‌توان به ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) اشاره کرد که توسط جان ما شلی و جون پرسپر اختراع شد و در پروژه‌های نظامی مورد استفاده قرار گرفت.

کامپیوترهای ترانزیستوری:

ترانزیستورها در دهه 1950 میلادی به عنوان جایگزین لامپ‌های وکیومی معرفی شدند. ترانزیستورها اندازه کوچکتر، کم‌مصرف‌تر و سریع‌تری داشتند.

با ورود ترانزیستورها، کامپیوترهای جدیدتر و کوچکتری به بازار عرضه شدند. IBM ۷۰۳۰ یا “Stretch” یکی از اولین کامپیوترهای ترانزیستوری بود که ساخته شد.

کامپیوترهای مدار مجتمع:

در دهه 1960 میلادی، فناوری مدارهای مجتمع (IC) به کامپیوترها راه یافت. این فناوری امکان قرار دادن تعداد زیادی ترانزیستور بر روی یک تراشه سیلیکونی را فراهم کرد.

با استفاده از مدارهای مجتمع، کامپیوترها کوچکتر، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر شدند. کامپیوتر IBM System/360 یکی از معروف‌ترین کامپیوترهای این دوران است.

کامپیوترهای شخصی:

کامپیوترهای شخصی (PC) در دهه 1970 میلادی به بازار عرضه شدند. این کامپیوترها به شکلی طراحی شده بودند که عموم مردم بتوانند از آن‌ها استفاده کنند.

اپل و IBM از جمله شرکت‌هایی بودند که در این زمینه فعالیت می‌کردند. اپل یکی از اولین کامپیوترهای شخصی را با نام اپل 1 عرضه کرد.

کامپیوترهای قابل حمل و تلفن‌های همراه:

در دهه‌های 1980 و 1990 میلادی، کامپیوترهای قابل حمل و تلفن‌های همراه به بازار عرضه شدند. این دستگاه‌ها اندازه کوچکتری داشتند و قابلیت حمل و نقل آسان را فراهم می‌کردند.

کامپیوترهای قابل حمل از جمله لپ‌تاپ‌ها و نوت‌بوک‌ها در طیف گسترده‌ای از کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در این دوران، تلفن‌های همراه نیز توانستند با اضافه کردن قابلیت‌های کامپیوتری و ارتباطاتی، به گوشی‌های هوشمند تبدیل شوند.

اپل با عرضه آیفون در سال 2007 میلادی، انقلاب بزرگی در صنعت تلفن‌های همراه ایجاد کرد. امروزه، گوشی‌های هوشمند از سیستم‌عامل‌های مختلفی مانند iOS و اندروید بهره می‌برند.

کامپیوترهای ابری و اینترنت اشیاء:

با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، کامپیوترهای ابری و اینترنت اشیاء (IoT) به وجود آمدند. کامپیوترهای ابری به کاربران اجازه می‌دهند برنامه‌ها و داده‌ها را بر روی سرورهای مرکزی نگه‌داری کنند و به آن‌ها از هر نقطه‌ای دسترسی داشته باشند.

اینترنت اشیاء به دستگاه‌های الکترونیکی امکان ارتباط با یکدیگر را می‌دهد و باعث بهبود کارایی و افزایش قابلیت‌های آن‌ها می‌شود.

سوپر کامپیوترها و کامپیوترهای کوانتومی:

سوپرکامپیوترها کامپیوترهایی با قدرت محاسباتی فوق‌العاده بالا هستند که در پروژه‌های علمی، پژوهشی و صنعتی به کار می‌رود.

سوپرکامپیوترها قابلیت پردازش داده‌های حجیم و انجام محاسبات پیچیده را دارند. در سال‌های اخیر، کامپیوترهای کوانتومی نیز معرفی شده‌اند که با استفاده از مکانیک کوانتومی قادر به انجام محاسباتی هستند که برای کامپیوترهای کلاسیک غیرممکن است.

تاریخچه کامپیوتر نشان‌دهنده پیشرفت‌های چشمگیر در فناوری و تأثیر آن بر جامعه است.

از ابزارهای محاسباتی ساده‌ی دوران باستان تا سوپر کامپیوتر های امروزی که قدرت محاسباتی فوق‌العاده‌ای دارند، کامپیوترها نقش مهمی در تکامل علم و صنعت بر عهده داشته‌اند.

همچنین با ظهور کامپیوترهای کوانتومی، امکانات جدیدی در محاسبات پیش‌بینی می‌شود. کامپیوترها در تمام جنبه‌های زندگی ما نفوذ کرده‌اند و این تنها شروع رشد و تکامل آن‌هاست.

کامپیوتر چه سالی اختراع شد؟

کامپیوتر در دهه 1940 میلادی به وجود آمد و از آن زمان تا به حال پیشرفت‌های فراوانی در این حوزه رخ داده است.

کامپیوتر چه زمانی وارد ایران شد؟

در سال 1350 خورشیدی (1971 میلادی) کامپیوترها به ایران وارد شدند و از آن پس نقش مهمی در رشد و توسعه کشور ایفا کردند.

در این مقاله به بررسی تاریخچه کامپیوتر و ورود آن به ایران پرداختیم.

در آینده، می‌توان انتظار داشت که کامپیوترها و فناوری‌های مرتبط با آن‌ها، مانند هوش مصنوعی و رباتیک، به سرعت گسترش یابند و نقش بیشتری در زندگی روزمره ما ایفا کنند.

از طرفی، باید مسائلی مانند امنیت سایبری، حفظ حریم خصوصی و تاثیرات اجتماعی استفاده از کامپیوترها را به عنوان یک مسئله مهم در نظر گرفت.